– Vi er i ferd med å bli eit inaktivt pille­samfunn

Sveitten piplar så vidt fram på panna til Erlend Svardal Bøe.

Han er helsepolitikar for Høgre, og har sprunge litt i trappene på Stortinget. Så har han funne seg til rette i treningsrommet på same stad.

Forslaget om at vi skulle møte han her, kom frå kommunikasjonsrådgivaren hans.

– Eg har sett menneske som i utgangspunktet kunne gjort noko med overvekta og livsstilen med meir fysisk aktivitet og betre kosthald. Men dei vel heller å oppsøke legen og få ein slankemedisin. Det er det eg er bekymra for, seier Bøe.

Slankemedisinane han snakkar om har tatt heilt av.

Over 108.000 nordmenn fekk ein resept på slankesprøytar i den første halvdelen av 2023, ifølge P4.

Det siste året har styresmaktene blitt meir og meir uroa fordi mange har fått diabetesmedisinen Ozempic av legen sin for å gå ned i vekt. I vinter bad Direktoratet for medisinske produkt (DMP) legane om å slutte og skrive den ut til pasientar med fedme.

Slankesignal

Bøe meiner at dei som treng medisinar mot fedme skal få det, men at det må vere med tydelege reguleringar.

Men han er uroa over signala bruken av medisinane sender til folk flest.

– Vi er i ferd med å bli eit inaktivt pillesamfunn der trening og sunt kosthald blir nedprioritert til fordel for mellom anna slankemedisinar.

– Poenget er at vi ikkje må få ei haldning i samfunnet at dette er noko som alle kan ta i bruk for å løyse utfordringa med fedme og overvekt.

Statssekretær Karl Kristian Bekeng (Ap) svarar sånn på utspelet frå Bøe og Høgre.

– Eg trur vi som politikarar skal vere varsame med å drive den typen moralisering, men heller legge til rette gjennom gode strukturelle grep. Det må vere lett for folk å vere fysisk aktive, og vi må sørge for at det finst mange alternativ til piller.

Bekeng seier også at regjeringa er opptatt av å ta vare på ei utsett gruppe.

– Det er viktig å sørge for at bruken av slankemedisinar ikkje går utover dei som har behov for diabetesmedisinar.

Førebygging

Bøe frå Høgre meiner ei løysing er å forbetre det som blir kalla «grøn resept». Det er ei ordring som blei innført i 2003. Målet er at både pasientar og legar skal bli meir klar over kva for endringar som kan gjerast i livsstilen til folk utan bruk av medisinar.

For eksempel kan legane vise folk til frisklivssentralar i kommunane, i tillegg til, eller i staden for, anna behandling. Der kan pasientar få hjelp frå tilsette med ulik bakgrunn, som fysioterapi, ernæring og psykologi.

– Her må fastlegane få fleire tilvisingshøve til andre helsepersonellgrupper, fleire kommunar må etablere frisklivssentralar og vi må spele meir på kompetansen til blant anna treningssenterbransjen, seier Bøe.

I tillegg ønsker han tydelegare retningslinjer for bruk av slankemedisin.

– Inaktivitet, fedme og overvekt er folkehelseutfordringar vi må gjere meir for å løyse, og regjeringa gir få signal om korleis dei konkret vil følge det opp.

Bekeng i Arbeidarpartiet seier dei har bede Helsedirektoratet sjå på grøn resept. Men det er også andre ting han vil prioritere.

– Det handlar om å styrke helsekompetansen hos folk, sånn at dei veit kva dei kan gjere for å få ei betre helse. Vi har gitt Helsedirektoratet i oppdrag å evaluere frisklivs-, lærings – og meistringstilbod. Det handlar også om korleis helsetenestene kan bli meir førebyggande.